De kopermijnen van Allihies

Voor mij persoonlijk is dit het mooiste stukje Ierland: Allihies! Als je vanuit Castletownbere komt en de korte route over de heuvels neemt, ontvouwt zich een bijna ontroerend panorama waar alles klopt. Als het tenminste mooi weer is, en dat is het toch wel vaak in dit kustplaatsje op het Beara schiereiland.

Je ziet de blauwe zee waar, bij helder weer, de puntige Skellig-eilanden nog vaag waar te nemen zijn. De groene velden, die uiteindelijk bij de donkere kliffen in zee aflopen. Het prachtige zandstrand waar de golven traag aanspoelen. Meer naar rechts het dorpje Allihies: gekleurde huisjes in een groen landschap, oplopend naar de laatste grijsgroene heuvels van de Slieve Mishkish-reeks, scherp afstekend tegen de blauwe lucht.
Als je daar boven op die heuvel staat en dit slaperige panorama in je opneemt, terwijl je de vers gemaaide velden ruikt, de schapen en de vogels hoort en je het weggetje door het landschap ziet slingeren met kilometers lange bloeiende fuchsiastruiken, dan weet je het: ‘dit is Ierland op haar best!’

Kopermijnen
Wie scherpe ogen heeft (of vaker in Allihies geweest is) zal vervolgens ook de oude gebouwen met hoge schoorstenen opmerken, die in de heuvels boven het dorp liggen. Dit zijn de laatste stille getuigen van het enorm roemruchte verleden van Allihies: hier, in dit slaperige dorpje, was ooit een enorme koperindustrie!

Alles begon in 1812 met John Puxley (‘Copper John’), een lokale (Engelse) landheer, die ontdekte dat hier koper in de grond zat. Mijnen werden gebouwd en zo ontstond er een levendigheid, die je nu haast niet voor kunt stellen. In de hoogtijdagen werkten hier maar liefst 1400 mijnwerkers en moet het een komen en gaan zijn geweest van transporten naar Castletownbere, waar de ladingen verscheept werden naar Wales. Wie goed kijkt, ziet in het landschap rond Allihies nog veel resten van cottages liggen die duiden op een grotere gemeenschap dan tegenwoordig het geval is.

Het leven in de mijnen was niet zonder risico. Door middel van explosieven werd het gesteente uitgehold, zodat veel van de mijnwerkers doof waren of soms zelfs het leven verloren. Om nog maar niet te spreken van allerlei ziektes die ze vanwege het werk in de mijnen opliepen.

Einde van de industrie
John Puxley stierf in 1860 en zijn zoon, Henry, verkocht de mijnen in 1868 aan de nieuwe onderneming Berehaven Mining Cooperation. De opbrengsten werden echter steeds minder en in 1878 werden de mijnen gesloten. Een enorme emigratiegolf volgde, veel mijnwerkers emigreerden naar Montana (USA). Rond 1960 deed Can-Erin Mines nog een poging om de koperindustrie opnieuw op te starten maar de hoge kosten en lage opbrengsten zorgden ervoor dat de koperindustrie in Allihies voorgoed verleden tijd werd.

Tip: In Allihies bevindt zich het Coppermines Museum. De toegangsprijs van € 5,00 is wat aan de hoge kant voor het kleine tentoonstellinkje maar ach, het mooie gebouwtje wordt er mee onderhouden en het is toch wel boeiend om enig inzicht te krijgen hoe de koperindustrie het leven in Allihies beïnvloedde.  Het museum bevindt zich bij de zuidelijke ingang van het dorp.

Daphne du Maurier
De bekende Britse schrijfster Daphne du Maurier, die een verhouding had met Christopher Puxley (één van de nazaten van ‘Copper John’), publiceerde in 1943 een novelle over de koperindustrie in Allihies. De Kopermijn (originele titel ‘Hungry Hill’) is niet haar beste boek maar toch boeiend om te lezen als je van plan bent om Allihies te bezoeken!

Puxley Manor en Dunboy Castle
Als je vanuit Castletownbere naar Allihies rijdt, vind je vlak na Castletownbere in een scherpe bocht van de R572 de ingang naar Puxley Mansion en Dunboy Castle. Alleen al de (vervallen) toegangspoorten en slingerende oprijlaan zijn een herinnering aan de grandeur van het Puxley-tijdperk. Het gebouw is nu echter vergane glorie, al werd er rond 2007 nog een verwoede poging gedaan om het stijlvolle gebouw om te bouwen tot een enorm luxueus hotel.

Iets verderop zie je nog de ruïnes van Dunboy Castle, de locatie waar in 1602 de Slag om Dunboy het kasteel verwoest werd.
Het is zeker de moeite waard om even bij beide ruïnes te kijken, niet alleen vanwege de enorm interessante historie maar ook omdat je hier een schitterend uitzicht op Bantry Bay hebt!